Pushkar was en is een hippieparadijs. Het is een van de heiligste plaatsen van de Hindoe. In een woestijnachtig gebied heb je het wonder van een groot meer met drinkbaar water. Net zoals bij de Ganges, maar op wat kleinere schaal komen van heinde en ver de gelovigen naar het meer om zich te baden. Toeristen worden indringend gewaarschuwd nooit met een priester mee te lopen naar het water. De kosten daarvan zijn zelfs voor hen tamelijk begrotelijk. Het hele stadje gonst van het leven. Je ziet veel jonge Amerikanen tijdens hun 'grand tour'. Het prijsniveau is dermate verbijsterend laag, dat je hier voor een paar dollar per week lange tijd kunt blijven hangen. Met de nachtbus wordt voor een paar dollar verder gereisd naar bestemmingen als Jaipur, Jodhpur of Udaipur, waar ze weer dezelfde leeftijdsgenoten treffen.

Pushkar en ruime omgeving is een heilig gebied. De bevolking eet daar geen vlees. Dat is voor ons Europeanen wel een beetje wennen. Vier/vijf dagen lang alleen maar groenten. Het smaakte ons niet echt. Vegetariërs zijn geen goede koks. Met groenten zou je toch ook iets smakelijks moeten kunnen maken. De kwaliteit en smaak van het eten was deze reis over het algemeen heel behoorlijk, hoewel de variatie niet echt groot was. Dezelfde dozijn gerechten trof je vrijwel overal aan. Wel verschilde de kwaliteit van deze gerechten van het ene restaurant tot het andere enorm. Het kwam zelfs voor in hetzelfde restaurant, dat het de ene avond heerlijk subtiel en pittig was en de andere avond (kennelijk door klagende toeristen) flauw en volstrekt oneetbaar. Pepers en andere scherpe kruiden horen bij de Indiase keuken. Als je ze weglaat, dan wordt het 'snot'.

Het is verstandig bij lopende buffetten eerst een proefrondje te maken langs de verschillende gerechten. Vooral kip tandoori (of ook vis tandoori) is vaak voortreffelijk. Ook is het verstandig om zo nu en dan in het hotel zelf te eten en niet mee te gaan met de gids naar de talrijke toeristententen. Je hebt dan leuke optredens, maar het eten is niet altijd even smakelijk. Je kunt overal gemakkelijk voor 200 roepies per persoon vorstelijk eten. Er is uitstekende Indiase wijn te krijgen voor minder dan 1000 roepies per fles. In Pushkar aten we zelfs een keertje voor 50 roepies. Dat was geen echt succes. Langs de straat kun je eten voor vijf of tien roepie en dat is relatief gezien opmerkelijk smakelijk. De Indiërs eten er natuurlijk ook zelf. In hotel restaurants in Agra en Jaipur gaven we wat meer geld uit, maar elke hap en slok wijn was daar meer dan voortreffelijk.

De meeste tijd brachten we deze reis door in Clarkhotels. Dat zijn moderne goed ingerichte hotels met voortreffelijk voorzieningen. Tweemaal verbleven we in een voormalig paleis. Dat is qua voorzieningen een beetje behelpen. Maar de kamers zijn wel veel authentieker. In Pushkar zaten we in een voormalig zomerhuis van een maharadja aan het water met prachtig uitzicht over het meer. Verzocht werd geen foto's te nemen van badende mensen. De kamer was ingericht met meubilair uit de jaren twintig. Overal hingen foto's uit de goede oude tijd. Op onze kamer hing een fraaie foto vermoedelijk van de staf van het paleis uit die tijd, maar het kan natuurlijk ook de maharadja zijn...

De stad Pushkar is tamelijk klein. Als heiligdom heeft het bijgevolg een beperkte omvang. Overal bij het naderen van het meer moesten de schoenen uit. Dat moest ook op de brug over het binnenstromende riviertje. Op weg naar de kamelenrit konden we dus weer genieten van onze dagelijks mars op kousenvoeten door de duivenpoep. De tocht op de kamelen was aanmerkelijk avontuurlijker dan normaal. We waren meer dan een uur onderweg. Dan blijkt ook dat het meer van Pushkar deel uitmaakt van een soort ondergrondse rivier, die van tijd tot tijd aan de oppervlakte komt. Iedereen had een kameel voor zichzelf, waar je je letterlijk aan vast moest klampen om niet naar beneden te storten. Op de terugweg kwam de drijver achter je zitten en ging het nog eens tweemaal zo hard.

In deze tijd van het jaar is het trouwseizoen. Een trouwpartij in India betekent wat. In een keer wordt meer geld uitgegeven, dan in de rest van het leven bij elkaar. Enorme stoeten met bruiloftsgasten trekken door de steden. In Pushkar troffen we 's avonds een reeks van drie trouwstoeten, die bij ontstentenis van een kamera grotendeels ongeregistreerd zijn gebleven. De stoet wordt omgeven door jonge kinderen met elektrische lampen, die van stroom voorzien worden via een meegevoerde generator. Je vraagt je af of dat altijd goed gaat. De snoeren zagen er weinig degelijk uit. Het was een kabaal van jewelste door de meegevoerde geluidsinstallaties. Zover we konden vaststellen was in de stoet alleen de bruidegom op een wit paard aanwezig. Wel waren er groepen vrouwelijke familieleden die meeliepen. De feesten duren tot diep in de nacht. Overal zie je grote met doeken afgezette terreinen, waar festiviteiten met honderden tot duizenden gasten gehouden worden.

Naast Pushkar zijn er nog wat meer heiligdommen in de omgeving. Tussen Jaipur en Pushkar wordt altijd een stop gemaakt in een stadje, waar ik de naam niet van kan onthouden. Je loopt door een lange straat richting het heiligdom. Overal zitten deerlijk verminkte bedelaars. Overal zie je stoeten met voornamelijk vrouwelijke pelgrims. Naast het hindoe heiligdom is er ook nog een heel oude moskee en een soort Madurodam helemaal overdekt met goud. Overal waarschuwen de gidsen voor zakkenrollers. Volgens mij doen ze daarmee hun landgenoten onrecht aan. Ik heb nog nooit tijdens de laatste tien jaar enig incident meegemaakt. Maar als er wat gebeurd, dan is de gids natuurlijk wel een halve dag bezig met het afwikkelen van de schade.

In India wordt je op straat wel overal lastig gevallen door bedelaars en verkopers. Niet iedereen is daar van gediend. Zelf hebben we daar relatief weinig last van, omdat we al wat langer in dit soort landen komen en geen mensen fotograferen of snoepjes uitdelen. De vorige keer was het erger. De reis was veel te krap gepland en de wegen verschrikkelijk,  waardoor het reizen een complete dagtaak werd. Om de onvrede van de deelnemers een beetje in de hand te houden, werd met enige regelmaat gestopt bij groepen kinderen, die erg vertederend werken op vooral de vrouwelijke medereizigers. Grote hoeveelheden snoep worden aangeschaft en pennen uitgedeeld. We constateerden de vorige keer, dat er achter de groep met kinderen een oudere jongen liep, die alle pennen verzamelde, zodat de kinderen weer net konden doen alsof ze nog 'niets' gehad hadden.