Tsjechië is een van de succesvolste nieuwe leden van de Europese gemeenschap. De bloeitijd van het land lag rond de eeuwwisseling tijdens de Oostenrijks Hongaarse dynastie, midden in de Jugendstil periode. Kennelijk lag Tsjechië daarbij dichter bij Oostenrijk dan bij Hongarije getuige de talrijke 'paleizen van huizen', die je overal aantreft. De afgelopen tien jaar is er ontzettend veel gebeurd. Overal wordt gewerkt aan de wegen. Vijftig jaar verwaarlozing in de steden werd afgesloten met tien jaar lang koortsachtig restaureren. Links en rechts tref je schitterende juweeltjes aan. We kochten in de Duitsland een aantal kaarten, waarop met sterren werd aangegeven of een plaats een bezoek waard was. Praag en Karlovy Vari (Carlsbad) hadden twee sterren. Naast een aantal kastelen had de rest van de bezoekwaardige steden slechts een ster. Vaak ten onrechte. Bijvoorbeeld Lobimovice heeft naast het marktplein tientallen werkelijk schitterende Jugendstil panden.

De reis naar Tsjechië is inmiddels al weer drie jaar geleden nog midden in het analoge tijdperk. Slechts een deel van de foto's is met een digitale camera gemaakt. De anderen met een best redelijke Minolta-body. Tegenwoordig zou ik met mijn losse flitsers veel slagschaduwen in het scherpe licht wat hebben verzacht. Desondanks is het een opmerkelijke fotoserie geworden. Met hart en ziel hebben we al het moois dat op onze weg kwam gefotografeerd. Afgelopen herfst heb ik alle negatieven uit die periode nog eens door de negatievenscanner gehaald en het resultaat opnieuw bewerkt. Bij elkaar een klusje van een maand. Het resultaat is best aardig geworden.

De situatie in Tsjechië vonden we wel wat lijken op Oost Duitsland. Recente ontwikkelingen hebben hen geïnspireerd tot een enorme bouwwoede. Naast hopeloos verwaarloosde bebouwing en tweebaanswegen waar het asfalt je letterlijk om de oren vliegt, is men in de binnensteden als een bezetenen aan het restaureren geslagen. Rond Praag zijn een groot aantal prachtige snelwegen aangelegd, die helaas na vijftig km overgaan in de bekende tweebaanswegen. Een groot probleem voor ons was het ontbreken van een CD over centraal Europa voor de navigator. Dat ontdekte ik pas de avond ervoor. Na Duitsland moesten we vertrouwen op ouderwetse kaarten. Bewegwijzering liet vaak te wensen over. Wij en vele andere Hollanders hebben soms wanhopig zitten worstelen in de wirwar van wegen rond Praag. Sommigen besloten naar aanleiding daarvan alleen nog maar met de trein naar Praag te gaan. En waarom niet... Het station lag op niet meer dan vijf minuten lopen van het hotel.

Een groot deel van de vakantie hebben we rondgezworven over het platteland. In een ring rond Praag ligt een hele reeks kastelen. Prachtige natuur met hooggelegen vestingen. Sprookjesachtig, maar absoluut onbewoonbaar. Op andere momenten hebben we allerlei kleine steden gedaan. Op een dag kwamen we daarbij het voormalige concentratiekamp Theresiënburg tegen. Het is nu een museum dat bepaald niet tot vrolijkheid stemt. Het was gevestigd in een voormalige Oostenrijkse vesting gelegen vlak buiten de naar keizerin Theresia genoemde garnizoensstad. Een groot deel van de oorlog was het een voorbeeldkamp bedoeld om de 'menslievendheid' van de nazi's te demonstreren. Puur voor de propaganda waren er keurige wasruimten. Het was een doorgangshuis naar kampen verder naar het oosten. Hieronder een foto met de leus: 'Arbeit macht frei'. Pas tegen het einde werd het ook hier echt verschrikkelijk. Er brak vlektyfus uit en niemand stak een vinger uit...

Enorme verschillen tref je aan in de steden. In Praag en Karlovy Vari (Carlsbad) zijn de Jugendstil huizen van rond 1900 vaak tot in de puntjes gerestaureerd. Je vraagt je soms af of ze kort na de bouw er wel even feestelijk uit hebben gezien. Op andere plaatsen is de situatie gemêleerd. Afgewisseld tussen hopeloze krotten staan soms de mooiste juweeltjes. Er is nog verschrikkelijk veel te doen. Veel plaatsen hebben een enorm centraal marktplein. In Pilzen vormt het plein een fraaie compositie. Tussen eenvoudige en keurig opgeknapte woningen staan een handvol echte juweeltjes. In Lobimovice vlak bij concentratiekamp Teresiënburg(Terezin) is er ook zo'n plein. Echter de even verderop staande enorme prachtig Jugendstil panden spraken ons meer aan. De gevels haarscherp gerestaureerd. Alles prachtig geschilderd in zachte tinten. Nergens hebben we zoveel mooie Jugendstil aangetroffen als in Tsjechië. Kennelijk is het rond de vorige eeuwwisseling een zeer rijk land geweest...

Het eten was eenvoudig en extreem goedkoop. In het eigen hotel konden we een fles wijn, complete maaltijd, koffie en twee dure aperitiefjes krijgen voor ongeveer 600 kronen (17 euro). Helaas was ook hier zoals overal de wijn slecht. Steeds komen ze aanzetten met Tsjechische wijn: Veel, zoet, zuur en ondrinkbaar voor een habbekrats. Wijnliefhebbers moeten het zoeken bij de Italiaanse restaurants. Die hebben goed eten en bovenal voortreffelijke Italiaanse wijnen. In Praag hebben we tweemaal gegeten bij hetzelfde restaurant. De eerste keer kwamen ze aanzetten met een wonderbaarlijk lekkere Tsjechische wijn uit 1995 voor 400 kronen. Kennelijk was het te rustig. Toen we tweede keer terugkwamen, hadden ze een bus en  werd ons deze wijn botweg geweigerd en kregen we weer het bekende suikerwater. Heel Praag is vergeven van restaurants gericht op de exploitatie van enorme massa's domme toeristen. Concurrerend op belachelijk goedkope menu's blijkt het eten vaak schrikbarend slecht. De klanten komen toch wel. Jammer dat niemand er iets van zegt. Het zou allemaal zoveel beter kunnen.

 

In de rest van het land is alles nog goedkoper en eenvoudiger, maar daar doen ze tenminste hun best. We troffen zelfs eenmaal een echt voortreffelijke maaltijd met wijn. We bezochten tweemaal Praag en hebben ons daarbij werkelijk een ongeluk gelopen. De eerste maal op zondag hebben we de grote ronde gemaakt. We parkeerden vlak bij het Wenceslaw plein. Daarna zijn we met een grote boog rond het centrum getrokken langs de Jugendstil panden bij de rivier met prachtige uitzichten op de stuwen en de burcht. Pas een halve dag later keerden we volkomen uitgewoond terug bij de auto voor de terugreis naar het hotel gelegen veertig km buiten Praag. De tweede keer zetten we de auto in een parkeergarage en deden een iets kleiner rondje met de Karelsbrug plus burcht. Uitgeput aangekomen bij het Wenceslawplein lieten we ons zonder het over de prijs te hebben in de eerste de beste taxi ploffen om ons naar de auto terug te laten brengen. En dat moet je niet doen, want dan worden het heel erg dure kilometers...

Tegenwoordig hebben ze ook parkeerwachters in Tsjechië. Dat merkten we tot onze schade in Pilzen. Daar heb je een enorm plein. Je kan er bijna een compleet dorp op bouwen zo groot is het. Overal kun je je auto neerzetten. Bij een dergelijk overvloed is het lastig kiezen. We besloten de auto op een omsloten parkeerterrein te zetten. Het was reeds laat in de middag met grote slagschaduwen. We hadden haast. Even wat foto's schieten, een glaasje drinken en terug naar Praag. Teruggekomen bij de auto zat ene enorm plakkaat op de zijruit en er zat een enorme wielklem op het achterwiel. Goede raad is duur. Het bleek dat we geparkeerd hadden op de notabelenplek, Dat staat op een of ander obscuur bordje in het Tsjechisch. Binnen enkele minuten kwam een parkeerwachter opdagen. Ik heel verontwaardigd gedaan. Hij wat gegeneerd. Hij belde de parkeerdienst op om de wielklem los te maken. Toen na wat heen en weer gepraat bleek, dat de schade slechts 600 kronen (25 euro) was, heb ik direct betaald voor hij zich bedacht. In Amsterdam was het wel wat duurder geweest. Waarschijnlijk heb ik de parkeerwachter in het diepst van zijn ziel getroffen door zo gretig te betalen.