Schiedam - We zijn inmiddels in korte tijd tweemaal in Tallinn geweest, de hoofdstad van de kleinste van de drie Baltische staten. Het is een uniek stad prachtig gelegen aan de Finse golf. Eeuwenlang controleerde het de toegang tot het Russische rijk. Het is een van de weinig steden rond Oostzee, die nauwelijks te lijden heeft gehad onder het oorlogsgeweld. De laatste eeuwen is er economisch gezien weinig gebeurd, waardoor de stad veel van zijn oorspronkelijk gedaante heeft behouden. Het heeft enorme vestingwerken met nog 24 van de oorspronkelijke 42 torens, een bovenstad met paleizen en een benedenstad vol met koopmanshuizen daterend uit de tijd van de Hanze.
De geschiedenis van de stad is begonnen onder de Denen. Daarna kwamen Duitse ridders, Polen en Zweden. De laatste honderd jaar waren het de Russen. Onder de Tsaren hadden ze het goed. Tussen beide wereldoorlogen waren ze zelfstandig. De communisten hebben het land volledig proberen te russificeren. Het Russische bevolkingsdeel ging in die tijd van nul naar dertig procent. Deze 'vreemdelingen' vormen nu een grote blijvende bron van wrijving. Het blijft evenwel de vraag of de politiek van wederzijdse pesterijen op de duur verstandig is voor de toekomst van het land. Rusland is de belangrijkste handelspartner. Als Rusland economische verkouden is, hebben ze in Estland een longontsteking.
De stad bestaat uit een boven en benedenstad. In de bovenstad woonden de edelen en staat het parlementsgebouw. In de benedenstad woonden de handelaren en het volk. Het is niet echt een rijke stad geweest. Ontzettend veel van de oude bebouwing is er nog. Het oppervlak van de benedenstad is ontzagwekkend. De stad is omgeven door muren en andere verdedigingswerken. Deze zijn nog vrijwel intact. De Zweden hebben buiten de muren grote aarden bolwerken aangelegd om het nieuwe fenomeen in de oorlogsvoering: "kanonnen" de baas te kunnen. Toen ik na afloop van het diner een willekeurige poort uitliep en probeerde via de parken en omwalling naar het hotel terug te keren, bleek pas goed hoe enorm de vestingwerking van de stad zijn. De ene poort na de andere kwam voorbij. In het prachtige avondlicht rezen de muren en de bovenstad boven ons uit. Al met al vonden we deze stad misschien niet de mooiste, maar wel de meest romantische van de nieuwe hoofdsteden.
Het mooiste gebouw in de bovenstad zowel binnen als buiten is de Nevski kathedraal. Het is een Russisch-orthodoxe kerk, die werkelijk tot in de puntjes gerestaureerd is. Tijdens het tweede bezoek heb er een dozijn foto's van genomen op allerlei tijdstippen van de dag. Binnen mocht je niet fotograferen en helaas was het fotomateriaal, dat te koop werd aangeboden ongeschikt voor deze site, zodat jullie zelf een bezoek zullen moeten brengen om er een beeld van te krijgen.
Hun grote trots is een buitenverblijf van de Tsaar. Het is een klein paleisje vlak buiten Tallinn. Goed bereikbaar met de tram. Het is vooral van binnen tot de puntjes gerestaureerd. Tot onze verbazing mochten we binnen (zonder flits) fotograferen. Als ze het resultaat van onze foto's zien zullen ze wel spijt hebben. Het is niet moeilijk met een digitale kamera en een vaste hand de binnen verkochte foto's aanmerkelijk te overtreffen.
De tweede maal kochten we een zogenaamde Tallinn kaart. Daarmee mag je alle museums bezoeken, een rondleiding bijwonen en vrijelijk gebruik maken van het openbaar vervoer voor een tientje per persoon. Het viel niet mee om ten volle gebruik te maken van al deze mogelijkheden. Het openbaar vervoer en de musea zijn naar onze begrippen erg goedkoop. Gretig werd bij elk bezoek het nummer van onze kaart geregistreerd. Bij aankomst op het vliegveld mochten we gratis met de bus mee, omdat de buschauffeur niet terughad van ons kleinste briefje Estlands geld van 500 kronen (ca 30 euro).
Vanaf het paleis zijn we langs de kust gelopen richting het Pirita klooster. Er rijden tal van bussen, maar voor we een geschikte halte vonden was het al weer een kilometer verder. Inmiddels is het klooster al weer bewoond door katholieke zusters. We hadden eigenlijk gehoopt op een nog levend Middeleeuws klooster. De gigantische kathedraal zonder dak en ramen staat inmiddels als weer meer dan twee eeuwen de mensheid te verbazen. Door gebrek aan stroom in de batterijen van de camera moesten we ons bezoek wat beperken.
De wijk tussen de stad en het paleis is tegenwoordig de goudkust van Tallinn. Daar staan tal van prachtige villa's en appartementengebouwen. Als je daar kunt wonen, dan heb je het helemaal gemaakt. Tussen al deze pracht staan tal van verwaarloosde panden. De oorzaak is de wet, die familieleden van huiseigenaren de gelegenheid geeft om het eigendom van na 1941 onteigende panden op te eisen. Veel van deze panden waren in 1990 in bezit van de Russische minderheid. Toevallig komen deze door het gekozen tijdvak niet in aanmerking. Vele van hen zijn nu in een verbitterd juridisch gevecht met Esten van overal over de wereld. Alleen de advocaten varen er wel bij...
De benedenstad is enorm uitgestrekt. Er staan tal van prachtig kerken, koopmanshuizen en stadspoorten. Voorheen werden de poorten tussen de boven en de benedenstad om negen uur 's avonds gesloten. Enerzijds had dit iets te maken met het beperken van wangedrag en nachtbrakerij. Anderzijds was het pesterij tussen de edelen in de hoogte en de kooplieden beneden. De fortificaties van de bovenstad bestaan al vele eeuwen. Een honderd vijftig jaar geleden gaf een grote brand aanleiding tot de bouw van een aantal moderne paleizen (nu parlement en ambassades). De benedenstad was nodig om de steeds verder groeiende bedrijvigheid en handel ruimte moest geven. Enorme fortificaties zorgden voor de veiligheid. De russen hebben meer dan twee eeuwen storm gelopen op de stad voor ze hem eindelijk (zonder strijd) in handen wisten te krijgen.
De torens van de kerken en stadmuren zowel in de bovenstad als de benedenstad vormen een prachtig focuspunt voor tal van foto's. In het hart van de benedenstad ligt een stadhuis, waar de belangrijkste kooplieden eeuwenlang het bewind voerden over hun deel van de stad. Wij zaten in een hotel net buiten de stadmuren, vlak bij een monstrueuze concertzaal. Het is ongetwijfeld een 'cadeautje' van het Russische volk aan het 'broedervolk' in Estland. In de snijdende wind zijn we er helemaal naartoe gelopen om foto's te nemen van deze imponeer architectuur en de mooie vlakbij gelegen stad.
