We waren dus voor de tweede maal in Egypte. Eerder verbleven we een hele week in Luxor. Ditmaal was het de bedoeling met wat meer foto en film materiaal thuis te komen. Ik hanteerde de video en Wim de digitale fototoestel. Vijf uur film moet nog teruggebracht worden naar een uurtje of wat toonbare video. Gebruik gemaakt van beide zoekers op de kamera. In een omgeving met veel licht gaat het beter met de ouderwetse zoeker. Bij weinig licht is het LCD-schermpje te prefereren. Wim heeft circa 360 digitale foto's geschoten en nog wat gefilmd als we aan het varen waren op de Nijl. Waarschijnlijk hebben we een verzameling 'unieke' beelden. We kochten tevens een video en DVD. De DVD bleek van hoge kwaliteit en materiaal te bevatten, dat we zelf niet hadden kunnen schieten. De video was matig. Jammer was dat we in de vallei der koningen niet mochten filmen. Behoudens de DVD hebben we nergens relevante vervangende beelden weten te vinden. Kennelijk gebrek aan commercieel inzicht bij de Egyptenaren...

 

In Luxor zelf liggen twee grote tempelcomplexen, t.w. de tempels van Luxor en Karnak verbonden met een kilometers lange weg omzoomd door Sfinxen. De weg ligt enigszins verzonken. Op diverse plaatsen zijn stukken van de weg uitgegraven en zichtbaar gemaakt. Elders ligt de stad er nog overheen. We hadden helaas geen tijd voor de tempel van Luxor. De tempel van Karnak was van oudsher het belangrijkste heiligdom en was de zetel van de priesterlijke macht. Met enige regelmaat is er s'avonds een lichtspel. Bij de herontdekking 100 jaar geleden was Luxor een dorp op en rond de tempels. Al het moois lag onder meters zand. Voorzichtig heeft men het een en ander weer uitgegraven en overeind gezet. De beschermende zandlaag heeft veel bewaard doen blijven. Onbekend is hoeveel er nog onder de bebouwing begraven ligt wachtend op volgende generaties...

Naast de enorme rij met Sfinxen staat de tempel bekend om zijn obelisken. Sommigen kun je bewonderen in Parijs, Londen of Rome. Maar er zijn er nog een paar in Egypte overgebleven. Een relatief korte periode waren obelisken in de mode. Telkens werden ze weer een slagje groter tot het maximum was bereikt. Ze zijn gemaakt van grote stukken graniet afkomstig uit Assoean. Met behulp van vuur en beitels werden de obelisken daar vrijgemaakt uit het omliggende gesteente. Met grote drijflichamen werden de obelisken over de Nijl naar hun bestemming gevoerd en overeind gezet. Het is redelijk goed bekend hoe dit allemaal gedaan werd, omdat er eens eentje door midden is gebroken tijdens het uithakken. In Assoean kun je, als je wat meer tijd hebt, een bezoek brengen aan deze onvoltooide obelisk.

Na het bezoek aan de tempel van Karnak maakten we een tocht per koets van enkele uren door het echte Luxor. De stad is enorm gegroeid in de laatste eeuw. Stedenbouwkundigen zijn er niet aan te pas gekomen. In de hoofdstraten zijn overal winkeltjes. s'Avonds zijn deze verlicht. Tot laat in de avond kun je overal boodschappen doen. Zelf mocht ik op de bok zitten en kon met de kamera overal goed naar binnen kijken. Hoe donkerder hoe meer de videocamera het naar zijn zin lijkt te hebben. Hoewel... Soms reed de koets simpelweg te hard om tot goede beeldvorming te komen. Boven staat een typisch voorbeeld van winkeltjes. Het is zo erg, dat het mooi wordt. Onderweg toen het donker begon te worden zijn we gestopt bij een bevriende uitstalling om wat te drinken. Sommige leden van ons gezelschap lieten zich overhalen eens een waterpijp te proberen. Dat is nog niet zo simpel. Het is een grote fles met slangen en brander. Je moet hem eerst goed aan de praat zien te krijgen. De gebruikte tabak is vermengd met vruchtensmaak. We kregen een schoteltje met losse plastic mondstukjes, zodat iedereen om beurten een teugje kon nemen.

De ochtend van de tweede dag gingen we de Nijl over voor een bezoek aan de vallei der koningen. In de vallei mag er niet gefilmd of gefotografeerd worden en behoorlijk beeldmateriaal is eigenlijk nergens te koop. We zijn er vaker geweest. Ook ditmaal slaagden we erin drie mooie, nieuwe tomben aan onze ervaring toe te voegen. Naast de vallei der Koningen is er ook eentje voor koninginnen en nobelen. We hadden ditmaal slechts tijd voor een plek. De gids was gewoon niet te stuiten. Binnen mogen ze niet gidsen. Dus zetten ze de groep klem buiten de tomben en beginnen eindeloos namen van Farao's op te lepelen. Dit oplepelen van namen en jaartallen, die het ene oor ingaan en het andere weer uitkomen, is kenmerkend voor plaatselijk gidsen over de hele wereld. Persoonlijk houd ik meer van een gestructureerd verhaal. Op weg naar de vallei kom je langs twee reusachtige beelden. Ze zijn overgebleven van een groot tempelcomplex. Je hebt een schitterend uitzicht op de bergen. Met luchtballonnen kun je een tocht maken over de omgeving. Buiten de twee valleien met farao's liggen nogal wat tomben van priesters en andere hoogwaardigheid bekleders. Aanvankelijk lagen deze onder de bebouwing verborgen. Op een gegeven moment werden de tomben ontdekt. De toevallige eigenaren van een stuk grond zijn heel erg rijk geworden. Klonk hier misschien wat jaloezie in de stem van onze reisleider ?

Even buiten de valleien ligt ook de beroemde tempel van koningin Hatsjepsoet. In een soort amfitheater gevormd door de omringende bergen ligt het te pronken. Dit is ook de plek waar het beruchte incident heeft plaatsgevonden, dat Egypte tot de dag van vandaag miljarden aan toeristeninkomsten heeft gescheeld. Overal staan militairen. Waarschijnlijk is het niet meer nodig. Je krijgt een beetje de indruk, dat het incident aangegrepen is om het hele land in een ijzeren greep te nemen. Zorgelijk en het bouwt sociale spanningen op, terwijl dat misschien helemaal niet nodig is. Egyptenaren zijn een vriendelijk volk, waarbij zulk machtsvertoon niet nodig is. En het geeft de toeristen veel ongemak. Het is gewoon niet leuk om vijf uur op te moeten staan t.b.v. een konvooi of om tien uur s'avonds hongerig aan te komen in je hotel. Konvooien rijden in principe maar tweemaal per dag, t.w. om zeven/acht uur en om twaalf/twee uur afhankelijk van het vertrekpunt (Luxor of Assoean).

Als je aan komt rijden bij de tempel, dan ziet het er niet zo groot uit. Er is echter een toeristentreintje nodig om vanaf de parkeerplaats naar de voet van de tempel te komen. Na een flinke rit is het nog een hele wandeling naar boven. Kenmerkend zijn de schitterende beelden. Ook is er nog kleur op veel fresco's (gunstig klimaat). Maar bij onderstaand beeld krijg je toch een beetje de indruk, dat ze boel een beetje hebben bijgekleurd (?) De eerste foto van de serie boven toont vanuit de bus de restanten van een koptisch klooster. Er is kennelijk kwaliteitsverschil tussen de bouwwijzen van de farao's en de christenen (?)